Πολλές φορές κατά τη διάρκεια καλοκαιρινών δασικών πυρκαγιών, τα τηλεφωνικά κέντρα των τηλεοπτικών καναλιών, δέχονται κλήσεις στις οποίες κάποιοι τους ζητούν επίμονα να προσδιορίσουν το ακριβές σημείο της φωτιάς, ενώ έχουν πλήρη οπτική επαφή μαζί της.
Η "αλήθεια" του Μέσου και η εξάρτηση μας από αυτό, χαρακτηρίζει το επόμενο ερώτημα αναπόφευκτα ως ρητορικό. Τι πιθανότητες επιτυχίας, θα είχε ένα τηλεοπτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα. Σχεδόν απόλυτες.
Ευτυχώς στην Ευρώπη δεν γίνονται πλέον πραξικοπήματα, υπάρχουν βέβαια γεγονότα που είναι εντελώς κατασκευασμένα, αλλά δεν συνιστούν εκτροπές τέτοιου τύπου.
Το πρώτο τηλεοπτικό πραξικόπημα στην ιστορία, έγινε πρίν από έξι χρόνια στη Βενεζουέλα και η κάλυψη του γεγονότος από τα ελληνικά μμε ήταν υποτυπώδης, με εξαίρεση την εκπομπή
του Στ. Κούλογλου, "ρεπορτάζ χωρίς σύνορα. "Το πραξικόπημα απέτυχε, λόγω των ενεργών αντανακλαστικών των πολιτών της χώρας, που δεν υπέκυψαν στο επικοινωνιακό μπαράζ των αντιπάλων του προέδρου Τσάβες. Αντίθετα στη Δύση, πέρα από τις πολιτικές ηγεσίες όπου κάποιοι γνώριζαν και προέτρεψαν τους πραξικοπηματίες, η κοινή γνώμη κατάπιε αμάσητη τη "δύναμη της εικόνας."
Ο Ούγκο Τσάβες δεν έχει το παράστημα του Φιντέλ Κάστρο, δεν διαθέτει κάτι από τη δύναμη της παρουσίας του Τσέ, μάλλον δεν θα εμπνεύσει μετά το θάνατο του τις επόμενες γενιές.
Είναι ένας φωνακλάς υπερκινητικός ινδιάνος, που δεν διστάζει να εκφράσει την άποψη του εντελώς αντίθετα με το πρωτόκολλο των επαγγελματιών της πολιτικής.
Το 1983 ίδρυσε στη Βενεζουέλα, το Μπολιβαριανό επαναστατικό κίνημα και για δεκαπέντε χρόνια ακροβατούσε μεταξύ νόμιμης και παράνομης πολιτικής δράσης για την οποία βρέθηκε για ένα διάστημα στη φυλακή. Το 1998 εκλέγεται πρώτη φορά πρόεδρος με πολύ μεγάλη πλειοψηφία και με την έγκριση δημοψηφίσματος, δημιουργεί συντακτική εθνοσυνέλευση.
Έχοντας εξασφαλίσει 120 από τις 131 έδρες του κοινοβουλίου, ξεκινά την εφαρμογή του προγράμματος του, που βασίζεται στην αναδιανομή της γης, στις εθνικοποιήσεις και στη διαφορετική στάση της χώρας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Οι μεταρρυθμίσεις του Τσάβες κάθε άλλο παρά εύκολο έργο ήταν, λόγω των τεράστιων συμφερόντων που προσελκύει η παραγωγή πετρελαίου και της αντιπαλότητας μιάς ισχυρής αστικής τάξης γαιοκτημόνων και επιχειρηματιών, που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ έχοντας υπό τον έλεγχο της όλα τα ιδιωτικά κανάλια τηλεόρασης και μεγάλο μέρος των έντυπων μέσων. Το κοινωνικό του πρόγραμμα καθιστά τον Τσάβες εξαιρετικά δημοφιλή, ενώ με τη
χορήγηση οικονομικής βοήθειας δεκαέξι δις. δολλαρίων σε χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, αυξάνεται η επιρροή του έξω από τα σύνορα της Βενεζουέλας.
Οι απόψεις του ενοχλούν αφόρητα τις ΗΠΑ που τον στοχοποιούν.
Το 2006 ο Τσάβες επανεκλέγεται πρόεδρος με ποσοστό 63% και προς μεγάλη απογοήτευση των εχθρών του, δεν υπάρχει κάποιο γεγονός που να δικαιολογεί σοβαρές και με πραγματική υπόσταση κατηγορίες εναντίον του. Μαζί με την Κούβα και τη Βολιβία, δημιουργεί ένα συμπαγές μέτωπο κατά της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή.
Το σύνταγμα της Βενεζουέλας περιλαμβάνει μία πραγματικά πρωτοποριακή διάταξη, στην
οποία κάθε εκλεγμενος αξιωματούχος, πρέπει να ανανεώσει στη μέση της θητείας του, τη λαική εντολή με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος.
Το 2002 κατά τη διάρκεια παράλληλων διαδηλώσεων, αντιπάλων και υποστηρικτών του Τσάβες, ελεύθεροι σκοπευτές αδιευκρίνιστης προέλευσης, δολοφονούν είκοσι άτομα κι από τις δύο παρατάξεις, ενώ ταυτόχρονα μέρος του στρατού καταλαμβάνει υπουργεία, την κρατική τηλεόραση και συλλαμβάνει τον Τσάβες. Ταυτόχρονα, τα τέσσερα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια της χώρας, μεταδίδουν μονταρισμένα πλάνα που δείχνουν ότι τα θύματα ήταν έργο των οπλισμένων υποστηρικτών του προέδρου. Μέσα όμως σε λιγότερο από δύο εικοσιτετράωρα το πραξικόπημα καταρρέει, εξαιτίας της λαικής κινητοποίησης που δεν μπόρεσε να αποτραπεί
από τις τηλεοπτικές κατασκευές και την παραπληροφόρηση.
Κάθε φορά που αναφέρομαι θετικά στον Ούγκο Τσάβες, αντιλαμβάνομαι να συνυπάρχουν εντυπώσεις θετικές παράλληλα με επιφυλάξεις, οι οποίες αφορούν ακόμα και τους πιό οικείους και καλοπροαίρετους συνομιλητές. Η πλέον συνήθης έκφραση που συνοδεύει τα παραπάνω, είναι το άσε να δούμε πως θα εξελιχθεί η πορεία του. Μην εκτεθούμε δηλαδή, σε ποιούς άραγε;
Αν κάτι έχει πετύχει σε μεγάλο βαθμό η νέα τάξη της κοσμοκρατορίας των ΗΠΑ είναι να μας δημιουργήσει νευρώσεις, συνεχούς αυτοεξέτασης και μηδενικού ρίσκου.
Σ΄αυτό έχει βοηθήσει αποφασιστικά η εμπέδωση με πολλούς τρόπους, της ιδεολογίας και του πολιτισμού της, ως μονοδρομημένης αναγκαιότητας.
Αυτή η αναγκαιότητα περιλαμβάνει συγκλίσεις με εντελώς διαφορετικές αφετηρίες, ικανές να εξασφαλίσουν την απαραίτητη ελαστικότητα στην όποια κριτική, έτσι που αυτή στις πιό πολλές των περιπτώσεων, να προσομοιάζει με αποδοχή.
Μ΄αυτό τον τρόπο, οι μεγεθυντικοί φακοί πλεονάζουν πάντα για τους εκτός των τειχών.
Το πολιτικά ορθό με όλες τις πιθανές και απίθανες του προεκτάσεις, εξαντλείται στους κάθε είδους αντικαθεστωτικούς, στη λογική της μεζούρας, που οριοθετεί ασφυκτικά πλαίσια στο λόγο και τις καθημερινές πρακτικές.
Τα παπαγαλάκια της κρατούσας πολιτικής διαχείρισης χωρίς κάποιο ουσιαστικό αντίλογο,
διαφημίζουν την αιώνια νεότητα του συστήματος της ελεύθερης οικονομίας που χάνεται στα βάθη των αιώνων, αντιστικτικά με κάποιες αναμφίβολα... παρωχημένες ιδεολογίες.
Το αίτημα ανακατανομής του παγκόσμιου πλούτου (βλ. σχετικό post στην
ange-ta), βαφτίζεται ουτοπικό, οι διαμαρτυρίες στους δρόμους και οι μη εθιμοτυπικές απεργίες είναι εντελώς ξεπερασμένες και καθόλου trendy, άσε που καταπιέζουν τους μόνιμα δικαιωμένους για την απαράδεκτη αυτή ταλαιπωρία οδηγούς αυτοκινήτων.
Σε καιρούς οικονομικής αστάθειας, έχουμε συνηθίσει να χύνονται ποτάμια από κροκοδείλια δάκρυα στο βασίλειο της εικονικής πραγματικότητας, τόσο από τους κυβερνώντες, όσο κι από τους υπηκόους τους τηλεπολίτες που αρκούνται σε ανέξοδες λογοκοπίες. Στα πλαίσια αυτά οι
οι πανταχόθεν δυνατές φωνές που κραυγάζουν ενάντια στην απόλυτη επικράτηση, της πλέον απροκάλυπτης κοινωνικής αδικίας , προσπαθούν να αποσιωπήσουν για ποικίλους λόγους ότι ένα από τα δυνατότερα χαρτιά της εξουσίας, στην εφαρμογή των πολιτικών της, ονομάζεται συναίνεση κι αποτελεί ευθύνη όλων.
Οι επιλογές των πολιτικών και οικονομικών ελίτ μπορεί να κινούνται πάντα σε συγκεκριμένη κατεύθυνση αναπαραγωγής στερεοτύπων, όμως η προσωπική διαπραγμάτευση στην εργασία και η απαξίωση κάθε συλλογικής διεκδίκησης δεν συμβαίνει υπό την απειλή όπλου, οι ουρές στα club και η ξεφτίλα του Σαββατόμαγκα που γλύφει τον πορτιέρη , δεν είναι αποτέλεσμα κάποιου επαίσχυντου εργοδοτικού εκβιασμού, ενώ την επέκταση οικισμών σε πρώην δασικές εκτάσεις την επιβλέπουν συνήθως εργολάβοι κι όχι διμοιρίες ΜΑΤ.
Για τους παραπάνω λόγους το πλεόνασμα των μεγεθυντικών φακών αφορά τον κάθε Τσάβες, αλλά και οτιδήποτε μπορεί να αποδειχθεί αφορμή για να σκεφτούμε, πως οι τρόποι και τα μέσα εξακολουθούν να υπάρχουν, σε πλήρη όμως αναντιστοιχία με τις διαθέσεις.
Τις πραγματικές διαθέσεις και όχι αυτές που αποτυπώνονται στις κάθε είδους έρευνες, στις οποίες η ελληνική κοινωνία διατηρεί την παράδοση να αποτυπώνει μια μαγική εικόνα σε σχέση με την πραγματικότητα και το αληθινό της πρόσωπο.
Σε πρόσφατη έρευνα του ευρωβαρόμετρου, οι Έλληνες εμφανίζονται στις πρώτες θέσεις όσων ανησυχούν για τις επιπτώσεις της ανάπτυξης στο περιβάλλον και τις αλλαγές στο κλίμα του πλανήτη, θεωρώντας μάλιστα ότι το ζητούμενο είναι όχι μόνο να αλλάξουν κάποιες από τις προτεραιότητες σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, αλλά και οι αντιλήψεις των πολιτών.
Αυτό βέβαια καθόλου δεν εμποδίζει τους ερωτηθέντες, να αναφέρουν σε άλλα σημεία της έρευνας, ότι δεν επιδιώκουν να ενημερωθούν συστηματικά για τέτοια θέματα, ενώ κατέχουν και την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά, όσων κινούνται με αυτοκίνητο ακόμα και για πολύ μικρές αποστάσεις! Η δύναμη της παράδοσης.
Παρόμοια πλειοψηφικά φαινόμενα υπήρχαν στο παρελθόν υπέρ θεσμών όπως ο πολιτικός γάμος, με την αντίστοιχα συντριπτική ακύρωση των "διαθέσεων" στην πράξη, αλλά και υπέρ των οικονομικών μεταναστών, όσο βρισκόντουσαν μακριά από τα σύνορα μας.
Είμαστε φυσικά αντιαμερικάνοι, αλλά η καθημερινότητα μας, οι συνήθειες και η αισθητική κολυμπάει στα θολά νερά της πιό κακόγουστης αμερικανιάς, γιατί προφανώς κάποιοι που είναι τόσο συνεπείς με τις ιδέες τους, επιτρέπουν στον εαυτό τους να αλλοιθωρίζει προς αυτά που δηλώνει ότι είναι ριζικά αντίθετος. Καμμία περίπτωση αλλοτρίωσης δεν υπάρχει από τέτοιες μικρές αμαρτίες , γιατί είναι ανίκανες να φθείρουν τον πυρήνα ενός πραγματικά εθισμένου στην αντίσταση λαού. Οι ανησυχίες κάποιων, ότι δεν υπάρχει ιστορική συνέχεια ανάμεσα στα επιτεύγματα της κλασσικής αρχαιότητας και το σήμερα, αποδεικνύονται εντελώς αβάσιμες από τη στιγμή που βρισκόμαστε στην πρωτοκαθεδρία της εικονικής πραγματικότητας κι εκεί μάλλον θα παραμείνουμε.
Ολα αυτά θα μπορούσαν να είναι από ανάλαφρα έως διασκεδαστικά, η συνεχής κλάψα όμως σε συνδυασμό με τη λογική του κουβέντα να γίνεται, όπου οι παλαιότεροι καταθέτουν τις απόψεις τους περί ματαιότητας των όποιων αγώνων με οδηγό την ...εμπειρία τους σ΄αυτούς είναι μιά πραγματικότητα που ξεπερνάει τις αντοχές.
Οι Τσάβες βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ειδικών του σκεπτικισμού με κάποια επιείκεια, επειδή είναι σε απόσταση ασφαλείας, γεγονός που επιτρέπει μιά στοιχειώδη ψυχραιμία.
Αν ήταν πιό κοντινοί άρα εχθρικοί, θα ενεργοποιούσαν άλλα αντανακλαστικά.
"Ο σάπιος κόσμος εκεί που σάπιζε, ξανατονώθηκε" που λέει κι ο Τριπολίτης, θα γεννηθεί ξανά, παρά την κρίση.
Ως τότε πολλά προγράμματα έντεχνου τραγουδιού, θα προσδίδουν μιά όψη φολκλόρ στις μουσικές σκηνές, τραγουδώντας το hasta siempre και η εθνική ενότητα θα χαρακτηρίζεται από τηλεοπτικά γλέντια όπου υπουργοί, επιχειρηματίες και κάθε λογής μαϊντανοι θα προσφέρουν στο αγαπημένο τους κοινό με ζεϊμπεκιές, την ικανοποίηση ότι το μερτικό τους από τη χαρά, το έχουν πάρει άλλοι. Ποιοί; Τίποτα Αλβανοί μωρέ.