Η ΜΗΧΑΝΗ ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ

"Αν ο άνθρωπος δεν αποφασίσει να δεί το πρόσωπο του, όπως το διαμορφώνει η διαστρεβλωμένη πρόοδος του, τότε είναι καταδικασμένος να βυθιστέι στο σκοτάδι" Χ.Τζ.Γουέλς. Στίς 13/8 του 1946 πεθαίνει ο συγγραφέας μυθιστορημάτων και διηγημάτων φαντασίας Χέρμπερτ Τζώρτζ Γουέλς. Μαζί με τον Ιούλιο Βέρν, θεωρούνται δίκαια θεμελιωτές αυτού του λογοτεχνικού είδους.

Μοιράζονται επίσης μιά κοινή πεποίθηση, ότι ο άνθρωπος είναι ένας ιδιαίτερα επικίνδυνος
διαχειριστής των "θαυμάτων" της τεχνολογίας που κατά καιρούς δημιουργεί.
Ο Γουέλς γεννήθηκε το 1866 και προερχόταν από φτωχή οικογένεια, γεγονός που τον ανάγκασε να εξασκήσει διάφορα επαγγέλματα από την ηλικία των δεκαπέντε ετών.
Το 1884 κέρδισε μία τριετή υποτροφία στη σχολή φυσικών επιστημών του Κένσινγκτον, όπου διδάχθηκε φυσική, χημεία, γεωλογία, αστρονομία και βιολογία.
Η κοινωνική του θέση με ότι αυτή συνεπάγεται βιωματικά, θα τον οδηγήσει στο να ασπασθεί τις σοσιαλιστικές ιδέες. Το 1894 δημοσιεύει τα πρώτα του διηγήματα.
Ο Γουέλς είναι ένας γνήσιος οραματιστής που υπερασπίζεται με θάρρος την κοινωνική δικαιοσύνη και ως γνήσιο παιδί της εποχής του πιστεύει στις απεριόριστες δυνατότητες του ανθρώπου για την εξέλιξη και την πρόοδο της κοινωνίας. Ταυτόχρονα όμως διατηρεί ζωηρές αμφιβολίες, για την αίσθηση του μέτρου και για το εάν τα επιτεύγματα του πολιτισμού, είναι σε θέση να εξισορροπήσουν την ισχυρότατη ανθρώπινη τάση αυτοκαταστροφής. Αυτού του τύπου οι προβληματισμοί που σήμερα φαίνονται περίπου αναπόφευκτοι, την εποχή που διατυπώθηκαν αποτελούσαν ένα είδος αιρετικής, κόντρα στο ρεύμα της εποχής σκέψης, η οποία ταίριαζε περισσότερο σε ανθρώπους που ήταν φορείς κάποιου αναχρονισμού λόγω αμάθειας ή θρησκοληψίας. Η δεύτερη βιομηχανική επανάσταση, η τεχνολογία και οι συνεχώς αναβαθμιζόμενες θετικές επιστήμες, ορίζουν την απόλυτη θέωση του ανθρώπου μέσα στο πρόσφορο έδαφος που κληροδότησε φιλοσοφικά ο διαφωτισμός.
Έτσι ο άνθρωπος-θεός έχει τη δύναμη αλλά και το ιστορικό χρέος, να μετατρέψει τον πλανήτη σε όχημα των επιδιώξεων του.
Η πρόοδος, η ευημερία, ακόμα και η μελλοντική άρση των κοινωνικών ανισοτήτων είναι συνώνυμα των παραπάνω απόψεων, κανένα δόγμα, καμμία θεωρία δεν διαφωνεί μ΄αυτή τη θέαση του μέλλοντος, αντίθετα την αναγνωρίζει ως σημείο σύγκλισης των αντιθέτων. Σ΄αυτή την περίοδο θα γεννηθεί το περιβόητο "τέλος της ιστορίας" που θα επικαλεσθεί στις μέρες μας ο Φράνσις Φουκουγιάμα. Η διαμάχη δάσκαλου και μαθητή, πατέρα και υιού αν το ορίσουμε ψυχαναλυτικά, η διαμάχη μεταξύ Χέγκελ και Μάρξ εδράζεται ακριβώς εκεί.
Οι απεριόριστα εξελισσόμενες τεχνολογικά κοινωνίες, θα διαχειρίζονται πολιτικά την πρόοδο τους επί πολλά χρόνια και χωρίς αξιόλογο αντίπαλο δέος, με ένα σύστημα βασισμένο στον
φιλελευθερισμό ισχυρίζεται ο Χέγκελ.
Κατά τον Μάρξ θα συμβεί κάτι παρόμοιο, με τη διαφορά ότι το σύστημα διακυβέρνησης θα είναι ο σοσιαλισμός προετοιμάζοντας το βήμα για την αταξική κοινωνία.
Και οι δύο ονομάζουν αυτή την μελλοντική περίοδο, τέλος της ιστορίας.
Φιλοσοφικό, ρητορικό, "εμφατικό" τέλος της ιστορίας κι όχι πραγματικό όπως αρέσκονται να το ονομάζουν κάποιοι.
Μέσα σ΄αυτά τα ασφυκτικά θετικιστικά πλαίσια, ο Γουέλς πραγματοποιεί τη δική του φυγή πρός τα εμπρός, συναντά πρωταρχικά ανθρώπινα ένστικτα, όπως η επιθετικότητα, η επιβολή κι ο ανταγωνισμός. Ένστικτα που κάθε άλλο παρά επίκτητα και αποτέλεσμα συγκεκριμένων συνθηκών είναι για τον ψυχισμό του ανθρώπου.
Ο σοσιαλιστής Γουέλς, παρακάμπτει τις νοητικές αγκυλώσεις της εποχής του, επιβιβάζεται στη μηχανή του χρόνου για να συναντήσει τον Φρόυντ, τον Λακάν και τη σχολή της Φρανκφούρτης. Ο πολιτισμός μπορεί να είναι και πηγή δυστυχίας.
Ο αόρατος άνθρωπος,ο πόλεμος των κόσμων, η μηχανή που ταξιδεύει μέσα στο χρόνο, η μορφή των πραγμάτων που θα ΄ρθουν, η αυτοκρατορία των μυρμηγκιών, είναι μερικά απο τα πιό σημαντικά έργα του, όπου σε ταυτόχρονη προβολή διακρίνουμε το καλό και το κακό σαν ένα διαχρονικό μοιραίο ζευγάρι, της τεχνολογικής εξέλιξης.
Στο μυθιστόρημα του, το νησί του δρος Μορώ, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τον εφιάλτη των γεννετικών πειραμάτων, της πιό σκληρής και αλαζονικής ύβρεως που εκστομίζει η επιστήμη, στην προσπάθεια της να τιθασεύσει τη φύση.
Οι προγενέστερες ανησυχίες της Μαίρης Σέλεϋ και του Ρόμπερτ Λιούις Στήβενσον, όπως αυτές εκφράστηκαν μέσα από τα έργα τους Φρανκενστάιν και Δρ Τζέκυλ μίστερ Χάιντ, συστηματοποιούνται προφητικά.
Ο Γουέλς θα δημοσιέυσει ως το τέλος της ζωής του πάνω από εκατό βιβλία (κάποια εκ των οποίων είναι επιστημονικές μελέτες).
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος θα τον βυθίσει σε μελαγχολία κι απαισιοδοξία για το μέλλον της ανθρωπότητας και τη χρήση της τεχνολογίας.
Εξηνταδύο χρόνια μετά τον θάνατο του δεκάδες ενσαρκώσεις του δόκτωρος Μορώ αποτελούν ένα μέρος της επιβεβαίωσης των προβλέψεων του.
Ο χώρος που γράφεται αυτό το κείμενο αποτελεί μια ακόμη ιδέα αυτού του ευρηματικού εγκεφάλου που θεωρούσε τη διάδοση των γνώσεων, εγχείρημα υψίστης σημασίας.

Το 1937 σε άρθρο του με τίτλο:"Ο παγκόσμιος εγκέφαλος, η ιδέα μιάς μόνιμης παγκόσμιας εγκυκλοπαίδειας", περιέγραφε την αναγκαιότητα ενός συστήματος πληροφόρησης το οποίο θα συνδέοταν παγκόσμια μέσω ενός δικτύου από οθόνες.